Vurun Kahpeye, 1923 yılında Akşam gazetesinde tefrika edilmiş, 1926’da ise eski harflerle basılmıştır. Kitabın Latin harfleriyle ilk baskısı 1943 yılında yapıldı. Halide Edib’in, bugüne dek üç kez filme aktarılan ve sadeleştirilerek defalarca basılan bu romanı Ulusal Kurtuluş Savaşı günlerinde, Anadolu’daki bir kasabada geçiyor. Romanda, düşman işgalini yaşayan Anadolu halkının Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı algılayışı hikâye edilir: bir yanda ulusal direnişin simgesi Kuvayı Milliye güçleri, öbür yanda geçmişin dinî taassubunu sürdüren bir sözde din adamı ve onun yandaşları... Romanın asli kişisi Aliye, İstanbul’dan taşraya gelmiş idealist bir öğretmendir. Olay, Aliye’nin kasabaya gelişinden sonra, onun çevresinde yaşanır. Yazar kendi görüşlerini, Aliye’nin dilinden söyler.
Halide Edib bu romanında, Milli Mücadele’den bir sahneyi yansıtmakla birlikte asıl, din karşısındaki tavrını ortaya koymaya çalışır. O, İslam dinine hümanist yanından yaklaşır. Din, insanların korktuğu, bu nedenle ikiyüzlülükle de olsa yücelttiği bir şey değildir. İslam’ı şöyle tanımlar Halide Edib: “Din, nurlar içinde nihayetsiz bir rahmetin, şefaatin tecellisiydi. Kundakta ümmeti için şefaat talep eden Peygamber’in asi ümmetine melce olan Büyük Muhammed’in dini idi.”
Halide Edib’in bu kitabı hakkında, yazarı İslam karşıtı olarak gösteren birkaç yazı yayımlandı. Oysa Halide Edib, dine değil, dinin taassubuna, karanlık ve korkutucu yüzüne karşıydı.
Romanın Can Yayınları’ndaki bu ilk baskısı, Halide Edib Adıvar’ın bizzat, 1926’da yayımlanan eski harfli ilk baskısının üzerinde yaptığı düzeltme, ekleme ve çıkartmalar göz önüne alınarak hazırlandı. Bu değiştirmelere birkaç örnek vermek istiyoruz:
1926 baskısında:
“... birdenbire hâsıl olan burüdeti”
Halide Edib’in düzeltmesiyle:
“... birdenbire hâsıl olan soğukluk”
1926 baskısında:
“... harabiyet sahaları, bu kadar evladının gölgesi altında öldüğü güzel bayrak”
Halide Edib’in düzeltmesiyle:
“... harabiyet sahaları, gölgesi altında bu kadar vatan evladı ölen güzel bayrak”
1926 baskısında:
“... Bu belki bir halâsdı.”
Halide Edib’in düzeltmesiyle:
“... Bu belki bir kurtuluştu.”
Hazırladığımız bu edisyonda, 1926 baskısı üzerinde yazarın kendisinin yaptığı birtakım sadeleştirme ve değişiklikler dışında bir düzeltme yapılmadı. Bugünün okuru için eski olan sözcükler dipnotlarla açıklandı.
